Trẻ em ở Nhật đã có thể tự lập rất tốt ngay khi trẻ tốt nghiệp mẫu giáo, mọi người chắc hẳn khá tò mò về cách người Nhật rèn luyện tính tự lập cho trẻ. Dạy trẻ thật sự không hề đơn giản chút nào, đó chính là nhận định của những người lớn khi đã trưởng thành làm cha làm mẹ.
Tôi nhớ lại kỷ niệm cách đây 2 năm, khi tôi đến nhà bạn chơi và ở lại qua đêm. Con trai bạn tôi là một em bé người Việt kháu khỉnh đang học lớp 2 bậc tiểu học ở một trường học của Nhật. Tôi thấy bà mẹ chuẩn bị bữa sáng cho con, đồ dùng học tập, sách vở cho con đi học một cách cẩn thận.
Đứa bé mặc quần áo, ăn sáng và cắp sách đến trường trong sự sửng sốt của tôi và sự bình thản của người mẹ. Tôi ngạc nhiên vì tôi không hề biết là trẻ em ở Nhật có thể tự đi đến trường, khi tôi hỏi mẹ cháu thì bà ấy cười và nói : ” Trường học của cháu không xa chỉ ở bên kia cầu thôi, trường cháu yêu cầu cháu phải tự đi học như vậy từ khi học lớp 1 kìa”.
” Đi sang bên kia cầu” – Tôi đã há hốc mồm lên khi nghe được những lời này, trong đầu tôi lúc đó chỉ có những suy nghĩ về dòng người tấp nập, xe cộ đông nườm nượp. Tôi bật hỏi ” chị không lo lắng cho bé sao” và chị trả lời tôi ” không sao đâu em à, rất an toàn em à”, đây là lần đầu tiên tôi hiểu thêm về giáo dục ở Nhật, trẻ em sau khi học xong mẫu giáo phải tự đi bộ đến trường, lúc này các bé mới 6 tuổi.
Trẻ em khi đăng ký học sẽ được trường phân các tuyến đường đi học đảm bảo các em có thể tự đi đến trường, nước Nhật có cách giáo dục tốt mà chúng ta nên noi theo, mọi người nghĩ rằng cha mẹ Nhật không quan tâm đến con cái, để con tự đi học đến trường, nhưng thực ra thì đây là yêu cầu bắt buộc của bên phía trường học.
Tất nhiên việc để con tự mình đi đến trường học cũng không phải là điều dễ chịu đối với bố mẹ chúng, học cũng cần thời gian để chuẩn bị tâm lý, họ cũng có những lúc nghĩ đến những điều không may mà con có thể gặp phải, khi cả nhà trường và xã hội vào cuộc thì họ mới yên tâm phần nào.
Trẻ em Nhật sẽ được phân tuyến đường đi học từ nhà đến trường gần nhất. Các em sẽ đi theo lộ trình đã định mỗi ngày, các em được khuyến khích để không đi lạc tuyến đường, các em được trường hướng dẫn không đi đâu chơi la cà trên đường đi học về, các giáo viên sẽ kiểm tra tất cả các khu vực trong sân trường để đảm bảo không có em nào còn ở trong trường.
Các trường học hạn chế cho học sinh trở về nhà lấy đồ khi các em quên, nếu mấy ngày đầu các em quên thì trường châm trước cho phụ huynh được mang đồ đến trường, qua đó cả gia đình và bé đều phải chấp hành đúng nội quy mà trường học đã đặt ra. Các em nhỏ phải có trách nhiệm với đồ đạc và giấc ngủ của mình.
Trước ngày nhập học, cha mẹ sẽ dắt và hướng dẫn con cái lộ trình đi bộ từ nhà đến trường, tính toán trước những tình huống không may có thể có, cha mẹ chỉ dẫn con đi đúng phần đường của con, chỉ con cách chờ đèn tín hiệu, cách qua đường, bảo bé chào hỏi người đi đường và hàng xóm ven đường để tuyến đường mà bé đi học trở nên thân thiện và gần gũi hơn.
Ngoài ra cha mẹ cũng có thể yên tâm hơn khi cài thiết bị định vị GPS vào cặp sách của trẻ, trường học cũng dùng cửa cảm ứng để trẻ chạm tay lên cửa thì sẽ có một email tự động gửi về nhà báo trẻ đã đến trường an toàn và họ cũng nắm được giờ giấc con đi đến trường mất bao nhiêu phút.
Trẻ em ở Nhật coi việc tự đi bộ đến trường là niềm vui chứ không phải là việc cực nhọc gì, chúng được đi bộ ngắm cảnh đường, được chào hỏi mọi người xung quanh, được biết thêm bạn bè mới, đó là thú vui của các em. Chúng cũng sẽ cảm thấy tự hào sau khi trưởng thành, khi chúng ta bắt gặp những em nhỏ ở Nhật đang đi bộ đến trường có thể mọi người sẽ cảm thấy lo lắng nhưng sự thực thì điều này lại hết sức bình thường tại Nhật.
Chúng ta nên nhìn nhận và những điều tốt đẹp ở Nhật, trẻ em Nhật được rèn tính tự lập ngay từ nhỏ , chúng có thể tự đi đến trường khi học tiểu học, khi lớn hơn chút thì chúng có thể tự mình mặc quần áo, tự vệ sinh cá nhân mà không cần bố mẹ giúp.