Cách xử lý khi người cao tuổi nghẹn
Nghẹn khi ăn là một hiện tượng có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào cũng có thể gặp phải. Nhưng người cao tuổi lại là đối tượng thường gặp nhất. Hiện tượng này xảy ra khi nuốt thức ăn, thức ăn bị tắc ở họng. Thực quản sẽ gây ra cảm giác nuốt khó khăn, khó thở và có thể kèm theo ho dữ dội.
Triệu chứng nghẹn xảy ra ở người già rất nguy hiểm. Nên mọi người cần biết cách xử lý khi người cao tuổi nghẹn lúc ăn. Bởi nếu khi bị nghẹn mà không được xử trí kịp thời thì có thể tử vong trong vài phút sau đó. Vậy khi người già bị nghẹn thì cần làm gì? Bài viết sau sẽ giúp bạn có thêm nhiều kiến thức để xử lý.
Nguyên nhân dẫn đến nghẹn:
- Khi nuốt người cao tuổi nuốt thức ăn thì sự phối hợp các chức năng ở họng hay bị mất sự điều hành nhịp nhàng. Điều đó làm cho thức ăn dễ rơi nhầm vào khí quản. Sẽ gây ho sặc sụa và nghẹt thở cho người già.
- Mặt khác, phản xạ về nuốt của cơ vòng đầu thực quản ở người cao tuổi rất chậm. Cơ vòng này có khi còn trơ lỳ.
- Người già khi ăn chỉ cần không để ý một chút thôi. Do mải suy nghĩ về một chuyện nào đó hoặc ăn nhanh, ăn vội. Cùng với việc nuốt miếng thức ăn lớn sẽ rất dễ bị tắc nghẽn thức ăn ở đoạn hẹp của thực quản do sinh lý hoặc bệnh lý.
- Khi ăn quá nhanh, quá vội với đồ ăn khô cũng là một trong những nguyên nhân dễ gây nghẹn ở người già.
Hướng dẫn cách xử trí nghẹn ở người cao tuổi
- Trong trường hợp người cao tuổi bị nghẹn các bạn cần tiến hành các bước sơ cứu tại chỗ ngay lập tức. Để tránh trường hợp xấu xảy ra khi người già bị nghẹn.
- Các bạn hãy để nạn nhân ngồi, hơi cúi nửa người trên ra phía trước. Hãy khuyên người già gắng sức ho thật mạnh. Bởi vì khi ho sẽ tạo ra áp lực từ dòng khí nhằm đẩy thức ăn ra ngoài đường hô hấp. Hay ít ra cũng tạo được khe hở cho việc thở.
- Người cấp cứu đứng đằng sau rồi để nạn nhân ngồi hơi cúi về phía trước. Sau đó lấy tay ôm ngang bụng nạn nhân, hai tay khóa chặt lại. Rồi dùng ngón cái miết mạnh vào bụng người bị nghẹn. Làm liên tục như vậy trên 4 lần theo chiều lên miệng nạn nhân. Làm mấy lần để đẩy thức ăn ở cửa thanh môn ra, ở khí quản hoặc tạo khe hở để phục hồi chức năng hô hấp.
- Nếu nạn nhân trong tình trạng bất tỉnh khi bị nghẹn. Hãy để cho nạn nhân nằm nghiêng.
- Lấy ngón tay ấn lưỡi nạn nhân xuống, dùng khuỷu tay đánh mạnh 4 cái vào vùng lưng. Vị trí là tại chỗ giữa hai xương bả vai. Bạn cũng có thể để nạn nhân nằm ngửa để đầu ngả ra sau. Người làm cấp cứu cho nạn nhân phải tỳ chặt khuỷu tay (có thể hai tay đan chặt) vào bụng nạn nhân. Tiếp đó thì hích 4 cái hướng vào trong lên trên.
- Mục đích của việc làm nãy vẫn là tạo dòng không khí từ phổi. Giúp đẩy phần thức ăn bị tắc nghẽn ra. Tạo thông đường thở cho bệnh nhân.
- Nếu thức ăn đặc, nhầy, dính như bánh trôi, bánh gatô… thì ngoài cách cấp cứu nêu trên. Bạn cần phải để nạn nhân nằm nghiêng, dùng hai ngón tay móc hoặc kẹp thức ăn bị tắc ra.
- Chỉ cần bạn lách ra được khe hở cho nạn nhân là có thể cứu sống được bệnh nhân.
- Trong trường hợp các phương pháp trên mà tình trạng bệnh nhân vẫn không được cải thiện. Bạn cần hô hấp nhân tạo ngay lập tức bằng cách: hãy cho nạn nhân nằm ngửa trên nền nhà. Rồi nắm hai tay nạn nhân ép xuống ngực nạn nhân. Tiếp đến nhấc lên cao quá vai, làm liên tục. Sau đó nhanh chóng chuyển nạn nhân tới cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời.
- Bạn cần xử lý thao tác thật nhanh. Để tránh trường hợp nạn nhân bị thiếu oxy quá lâu dẫn mà dẫn đến tử vong.
Để tránh tình trạng nghẹn ở người cao tuổi
- Bạn cần khuyên người già nên ăn chậm nhai kỹ. Cùng với đó, bạn không nên mở tivi khi đang ăn. Nó sẽ gây ảnh hưởng đến sự tập trung của người cao tuổi. Khiến cho người cao tuổi dễ bị nghẹn hơn.
- Nếu người già bị nghẹn do tình trạng bệnh lý. Bạn cần chữa trị kịp thời, dứt điểm tình trạng bệnh. Để giúp người cao tuổi hạn chế được tình trạng nghẹn khi ăn.
- Khi ăn cần hạn chế nói đến chuyện gây bực tức cáu giận, khiến cho rối loạn động tác nuốt.
- Lúc ăn ta cần ăn miếng nhỏ, nuốt từ từ để thưởng thức hương vị của món ăn. Việc ăn như vậy cũng giúp cho người già hạn chế được tình trạng nghẹn thức ăn.
