Lễ Vu Lan được tổ chức vào ngày 15/7 âm lịch, mọi người coi đây là ngày xá tội vong nhân nghĩa là ngày cúng cô hồn, ngày này còn được coi là ngày báo hiếu để con cái nhớ đến công ơn dưỡng dục sinh thành của cha mẹ. Vậy chúng ta hãy cùng đi tìm hiểu sự tích của Lễ Vu Lan, ý nghĩa thiêng liêng của ngày này nhé.
Lễ Vu Lan có từ sự tích kể về ông Ma Ha sau này gọi là Bồ tát Mục Kiền Liên. Ông là một người tu đạo phật, ông quy y và trở thành đệ tử phật môn, ông là đệ tử có phép thuật cao siêu nhất trong số chúng đệ tử nhà phật. Sau này tuy ông đắc độ thành phật nhưng mẹ của ông vẫn là người phàm trần nên vẫn phải trải qua sinh lão bệnh tử của đời người. Khi mẹ ông chết, ông cảm thấy nhớ mẹ vô cùng, ông muốn mở mắt thần để xem tình hình mẹ sống dưới âm ty như nào thì thấy mẹ của mình đang phải chịu đói chịu khổ, rơi vào kiếp quỷ đói ở địa ngục A Tì, bà bị trừng phạt như vậy bởi vì khi còn sống bà đã lỡ làm việc ác. Mục Kiền Liên thấy tình cảnh mẹ khổ sở như vậy trong lòng cảm thấy vô cùng đau xót, bèn sử dụng phép thần thông của mình lén lút xuống âm tào dâng cho mẹ một bát cơm, tay đưa cơm cho mẹ mà nước mắt quanh mi. Mẹ Mục Kiền Liên đã nhịn đói lâu ngày thấy bát cơm thì vội cầm lên ăn nhưng tay mới chạm vào cơm thôi thì cơm đã hóa thành tro bụi. Mục Kiền Liên thấy vậy thì đau đớn vô cùng, ông bảo với mẹ sẽ tìm cách giúp mẹ rồi vội vã nói lời từ biệt lên đường đi gặp Đức Phật xin cách cứu mẹ.
Phật cảm thương cho tấm lòng hiếu thảo của Mục Kiền Liên nên nói cho Mục Kiền Liên biết tuy mẹ ông kiếp này quả thật không hề làm tội ác gì nhưng những nghiệp chướng của kiếp trước thì vẫn còn vì vậy mà mẹ ông khi chết phải sống kiếp quỷ đói. Phật bảo một mình ông thì dù có tài giỏi tới đâu cũng không thể cứu mẹ được mà cần hợp sức các chúng tăng từ khắp các nẻo đồng ý cứu giúp, thành tâm cúng bái vào ngày 15/7 âm lịch thì sẽ cảm động được trời cao, lòng hiếu thảo của ông sẽ được trời đất chứng giám. Công đức của các vị cao tăng sẽ giúp vong linh của mẹ Kiền Liên thoát khỏi khổ ải sớm siêu độ siêu thoát đầu thai kiếp khác. Phật chỉ các món đồ cúng là hương, nến, hoa quả, thức ăn, quần áo, chăn màn, giường, chiếu, khăn tay, những vật dụng thường dùng của mẹ Mục Kiền Liên. Phật nói tiếp ai mà có lòng báo hiếu như Mục Kiền Liên thì làm giống Kiền Liên là được.
Mục Kiền Liên làm y theo lời Phật, ngày 15/7 âm lịch lập đàn cầu nguyện, cúng bái, thỉnh chúng tăng làm lễ, cầu cho vong hồn mẹ được siêu thoát. Nghi lễ sau khi hoàn thành thì quả nhiên mẹ của ông đã thoát khỏi bể khổ nơi địa ngục mà lên thiên đàng đầu thai. Lễ cúng cầu siêu đó người xưa gọi là Vu Lan bồn pháp, lễ cúng thông thường là Vu Lan bồn hội khi ghi vào kinh lại có tên khác là Vu Lan bồn kinh. Ngày rằm tháng 7 từ đó mà được tổ chức hàng năm, người ta gọi đây là ngày Lễ Vu Lan.
Một sự tích khác về lễ cúng cô hồn: chuyện kể về ông A Nan Đà hay gọi là A Nan và quỷ miệng lửa. Một tối khi A Nan đang ngồi trong nhà thì bỗng từ đâu một con quỷ gầy còm, có cái cổ dài, miêng thì phun lửa xuất hiện, quỷ nói rằng ông A Nan sẽ chết vào 3 ngày sau và nó đến để bắt ông về nơi ngã quỷ. A Nan nghe vậy thì hoảng sợ, cầu xin quỷ đừng bắt ông đi, quỷ liền nói : ” Nếu ngày mai ông cho bọn quỷ chúng tôi ít lộc để ăn, gọi người đến cúng bái cho chúng tôi thì ông sẽ sống lâu hơn mà tôi cũng có thể siêu độ lên cõi trên”. A Nan nghe vậy liền chạy tới hỏi Đức Phật. Phật đưa cho một bài chú tụng kinh trong ngày lễ cúng để thêm phước. Ông A Nan nhờ làm theo lời quỷ mà thoát chết, giới tăng nhân Trung Quốc gọi đây là ngày lễ phóng diệm khẩu, nghĩa là ngày cúng đồ ăn và cầu nguyện cho quỷ đói. Dân gian lại truyền nhau đây là ngày cúng cô hồn, cúng cho những vong hồn tha phương, vật vờ trên dương gian, họ rất tội nghiệp vì không có thân nhân cúng bái.
Lễ Vu Lan và lễ cúng cô hồn hiển nhiên là 2 lễ khác nhau tuy nhiên vẫn có người bị nhầm lẫn giữa 2 lễ này. Lễ Vu Lan để cầu siêu, báo ân với cha mẹ và ông bà đã mất, còn lễ cúng cô hồn là làm phước, cúng cho những vong hồn vất vưởng tha phương. Trong ngày này nếu bạn làm đại sự gì thì sẽ được phước lành may mắn và thành công đấy.
