Lễ hội Kate diễn ra vào tháng 10 ở dân tộc Chăm để mọi người nhớ về các vị thần anh hùng dân tộc như Pô Klong Garai, Pô Rôme… Lễ hội được diễn ra trong một không gian đủ lớn như đền, tháp và diễn ra suốt 1 tháng liền. Đã ai biết được ý nghĩa của lễ hội Kate chưa, nếu chưa thì bạn hãy cùng mình cùng nhau đi tìm hiểu để biết thêm kiến thức nhé.
Lễ hội Kate diễn ra ở thôn Hữu Đức, xã Phước Hữu, huyện Ninh Phước tỉnh Ninh Thuận vào ngày 14 đến ngày 17/10.Đây có thể coi là một lễ hội văn hóa đặc sắc của dân tộc Chăm, nơi đây có những tập tục, văn hóa, sinh hoạt, tín ngưỡng, đồ cúng, y phục, bài hát ngợi ca công lao của các vị vua đã có công với nước nhà, ngợi ca công sức lao động của người nông dân, mùa màng, cấy cày, những bài thơ nói lên bản sắc văn hóa, sự trù phú của thiên nhiên cây cối, miền đất hưng thị với nhiều di sản vật. Trong ngày lễ này các chàng trai dân tộc cùng với các cô gái trong bản làng cùng nhau ca hát, nhảy múa, thổi kèn, điệu múa của các cô gái khiến người ta mơ màng như lạc vào cõi tiên. Lễ hội Kate có ý nghĩa linh thiêng đối với người dân nơi đây, người dân muốn ca hát nhảy múa để đánh thức vị thần đang ngủ say nơi tháp chăm, để người tỉnh dậy ngắm nhìn bản làng, cây cối chim muông.
Lễ hội Kate được tổ chức rất có trình tự bắt đầu là nghi thức lễ rước sau đó đến lễ mở cửa tháp, lễ tắm cho tượng thần, lễ mặc y phục cho thần, đại lễ được diễn ra cuối cùng. Lễ hội diễn ra có vị thầy sư tên là Pô Dhia là người chủ trì, bà bóng Muk Payâu, thầy kéo đàn Kanhi, ông từ Camưnay. Lễ cúng bái gồm : 3 con gà đã qua lễ tẩy trần, 1 con dê, 1 mâm cơm muối vừng, 5 mâm cơm thịt dê, hoa quả và bánh gạo.
Người dân nơi đây còn tổ chức lễ rước y trang cho nữ thần Pô Nâgar hay còn gọi là thần Mẹ xứ sở, lễ này được diễn ra trước lễ hội chính 1 ngày. Y phục của vị thần nữ này sẽ do 1 người của bộ tộc miền thượng Raglai cầm. Chắc hẳn có bạn sẽ thắc mắc vì sao y phục của thần nữ người Chăm nhưng không do người Chăm cầm mà lại để người Raglai cầm, điều này mình cũng không thể giải thích rõ với các bạn được, chỉ biết là bí ẩn nằm ở trong sương mù truyền thuyết. Vào ngày hội Kate, Người Raglai sẽ mang lễ phục nữ thần cho người Chăm cầm lại. Trong lễ hội này người Raglai cũng có mặt và giúp nâng lễ vật gồm trầu cau, rượu, trứng tuy nhiên trước khi cầm lễ họ phải xin phép các vị thần trước.
Lễ mở cửa tháp sẽ do 2 vị là ông sư và ông từ điều hành trông coi tháp để đảm bảo lễ hội được diễn ra trịnh trọng quy củ nhất. Sau khi dâng lên lễ vật cúng, các vị sư sẽ đọc thơ trong kinh phật. Sau khi đọc thơ xong, ông từ cầm lọ nước tắm vẩy lên tượng thần Siva, Thầy kéo đàn cùng bà bóng đi đến cửa tháp, cả 2 ngồi cạnh tượng thần bò Nađin và hát bài hát mở cửa tháp. 2 người vừa hát vừa mở dần cửa trong ánh nhìn chăm chú của toàn bộ người dân, nến hương trong tháp lan tỏa khắp không gian.
Lễ tắm tượng thần được thực hiện ở bên trong tòa tháp, vì đây là tục lệ linh thiêng nên sẽ do những người có chức vị cao cả như ông sư, thầy kani, bà bóng, 1 số tín đồ của nhà phật làm, ông sư đọc kinh hành lễ và ông từ thì cầm lọ nước vẩy lên tượng đá, mọi người dân có mặt ở đó cũng vậy nước theo, các tín đồ nhà phật lấy nước ở trên thân tượng bôi lên người và người dân có mặt ở đó với mong muốn tài lộc, vận may, sức khỏe sẽ đến với mình. Tắm cho tượng xong sẽ đến lễ mặc y phục cho tượng. Thầy cò ke hát bài thánh ca trong lúc hát thì bà bóng và ông từ cùng nhau mặc áo cho tượng.
Ở phần đại lễ cuối cùng, tượng đã được mặc xiêm y rực rỡ, lễ vật đặt đầy đủ trên bệ thờ, vị chủ trì cùng với sư, bà bóng, thầy cò ke, mọi người cùng nhau cung thỉnh các vị thần đến dự đại lễ này, Thầy cả sư đọc kinh cầu mong thần sẽ ban phước lành phù hộ cho người dân nơi đây. Buổi lễ kết thúc trong các điệu múa linh đình. Ở phía bên ngoài, người dân cũng bắt đầu mở hội ca múa, các cô gái Chăm trổ tài ca hát say sưa hấp dẫn ánh nhìn của các chàng trai, không khí ngày lễ tưng bừng kết thúc khi chiều tà.
