Nhiều thực khách ăn hải sản bị ngộ độc dẫn đến chết người bởi vì nhầm lẫn giữa con sam và con so – một loại chứa độc tố Tetrodotoxins gây mất mạng. Vậy làm như thế nào để có thể phân biệt được hai loại hải sản có bề ngoài vô cùng giống nhau này? Đến với bài viết hôm nay, sucsongkhoe.com xin chỉ các bạn đọc một số mẹo để phân biệt. Mời bạn theo dõi bài viết dưới đây nhé.
Con sam và con so là gì?
So Biển (sam nhỏ) còn có tên gọi là Carcinoscorpius rotundicauda. Chúng thường có mặt tại trong các lạch nước ngọt, cũng là vị trí phía ven biển. So biển về hình thái rất giống sam biển, nhưng chúng không đi theo từng cặp và có kích thước nhỏ hơn. Đặc biệt so biển sẽ gây chết người nếu ăn chúng vì độc tố tetrodotoxin trong so biển gây ra.
Sam biển (sam lớn) có tên gọi khoa học là Tachypleus tridentatus. Chúng cũng phân bố ở các khu vực vùng ven biển. Chúng sinh sống chủ yếu tại các dải cát ở khu vực có thủy triều cao. Khác với so biển, sam biển sống theo cặp và ở trong tổ của mình. Chúng sẽ bên đôi cùng nhau cho đến khi hết đời với cách sinh sống một vợ một chồng.
Độc tố trong con so gây chết người
Độc tố khiến con so gây chết người có tên là Tetrodotoxins và tập trung chủ yếu ở trong buồn trứng. Đặc biệt vào mùa sinh sản độc tố này có nồng độ càng cao. Tính nguy hiểm của độc tố này rất cao vì chúng có thể lây lan sang các bộ phận khác.
Khi ăn phải so, độc tố hấp thu vào cơ thể một cách rất nhanh, sau 30 phút đến 2 giờ bạn sẽ có những triệu chứng ngộ độc và có thể tử vong nếu bệnh nhân không được đưa đến bệnh viện kịp thời. Hiện nay trên thế giới chưa có thuốc giải độc đặc hiệu cho chứng ngộ độc từ Tetrodotoxins.
Điều càng nguy hiểm hơn là độc tố này không bị loại trừ nếu nấu ở nhiệt độ cao. Chính vì thế dù bạn có nấu chín thì khi ăn vào vẫn bị độc này.
Triệu chứng ngộ độc so biển?
Khi ăn phải so biển, từ 30 phút đến 2 giờ sẽ có những dấu hiệu như:
- Tê môi, miệng, tay, chân và quanh vùng môi miệng.
- Trạng thái thần kinh li bì, lơ mơ
- Toàn thân biểu hiện mệt
- Khó thở
- Hạ huyết áp
Đây là những biểu hiện cơ thể bạn đã bị trúng độc tố Tetrodotoxins do so biển gây ra. Khi có những triệu chứng trên nên lập tức nôn hết thức ăn ra và nhanh chóng đến cơ sở y tế sớm nhất.
Nhận biết sam và so biển
Xét về mặt hình thức bên ngoài, so biển và sam rất tương đồng với nhau. Tuy nhiên, nếu bạn để ý kỹ sẽ vẫn phân biệt được bởi một số điểm khác nhau như sau:
- Môi trường sống: so biển sẽ sống ở môi trường chính yếu là các lạch nước ngọt, trong khi đó sam sẽ ở các dải cát có thủy triều cao.
- Kích thước: con so có chiều dài thân từ 20 đến 25 cm và nặng dưới 1Kg. Con sam lớn hơn con so nên chiều dài thân từ 17 đến 34cm và nặng lên đến 3.8Kg.
- Phần đuôi: Đuôi của so có tiết diện hình tròn hoặc hình bầu dục và không có gai nhọn. Ngược lại, sam biển có tiết diện hình tam giác, 3 cạnh sẽ kéo dài đến tận cuối phần đuôi và ở đỉnh tam giác, có hai gai nhọn giống như lưỡi cưa.
- Di chuyển: con so sẽ di chuyển đơn lẻ một mình, trong khi đó sam biển di chuyển theo cặp, con đực sẽ bám trên lưng con cái. Tuy nhiên, vào mùa sinh sản con so cũng đi theo cặp với nhau, nên cần chú ý kỹ.
Xử lý tình trạng ngộ độc so biển
Khi bạn bị ngộ độc do ăn nhầm so biển nên nhanh chóng áp dụng các cách xử lý sau đây trước khi được đưa đến bệnh viện:
- Khi nạn nhân còn tỉnh táo: nhanh chóng nôn hết thức ăn ra hết mức có thể, cố gắng tống tất cả thức ăn đã ăn trước đó ra ngoài rồi nhanh chóng chuyển đến cơ sở y tế gần nhất.
- Không áp dụng bất cứ cách xử lý độc chưa có sự xác nhận của y tế và chưa biết rõ bệnh nhân bị ngộ độc do gì.
- Trong quá trình điều trị, các nhân viên y tế sẽ có các nghiệp vụ để chống rối loạn tim mạch, hô hấp, thần kinh và tiết niệu bằng dịch truyền. Cấp thuốc thuốc điều trị các triệu chứng về hô hấp, thở ô xy, thở máy nếu nạn nhân suy hô hấp, máy tạo nhịp, lợi tiểu, lọc thận tùy theo biểu hiện của bệnh.
Mong rằng với những kiến thức về con sam và con so trên sẽ giúp bạn đọc nắm thêm kiến thức sống căn bản cho bản thân. Đặc biệt khi ăn hải sản nên chú trọng phân biệt để tránh gây nhầm lẫn dẫn đến tai hại nguy hiểm nhé.
