Nấm mối là một loài nấm thuộc họ Lyophyllaceae. Trước đây cây nấm mối này từng được các nhà khoa học thiên nhiên đặt tên là Collybia albuminosa. Sở dĩ nấm có tên gọi là nấm mối bởi vì chúng chỉ có mặt ở những nơi mối đất sinh sống. Vậy thì lý do gì mà người dân lại nói vui rằng “Nấm mối là đặc sản trời cho”? Mời bạn đọc cùng chúng tôi theo dõi bài viết dưới đây để hiểu tìm ra lý giải nhé.
nấm mối là gì
Nấm mối được biết đến là loại nấm chỉ mọc ngoài thiên nhiên và là món quà mà con người được thiên nhiên ban tặng cho. Mỗi năm chúng chỉ có một lần và thời gian mọc của nấm cũng chỉ 1 tháng.
“Loại nấm mối đặc biệt này thường mọc nhiều ở một số nơi dọc theo sông Tiền và sông Hậu, chính vì sự quý hiếm của nó nên nấm mối được xem là “đặc sản trời cho”, giá rất cao so với các loại nấm khác. Không những vậy mà tác dụng của nấm mối cũng cực kì có giá trị dinh dưỡng rất cao như phòng ngừa ung thư, chống lão hóa…” Một bác sĩ chuyên khoa dinh dưỡng chia sẻ.
Thời gian nấm mối xuất hiện là từ sau những cơn mưa đầu mùa cho đến đầu tháng 6 âm lịch. Đặc biệt chúng mọc rộ nhất là thời điểm tết đoan ngọ (mùng 5 tháng 5).
Nguồn gốc nấm mối
Theo kinh nghiệm từ ông bà xưa trong dân gian và đặc biệt là lão nông tri điền, nấm mối thường bắt đầu mọc sau một vài ngày nắng hanh rồi đột nhiên mưa to. Có khi sẽ mọc lúc gió trở mùa, đất bốc mùi ẩm thấp và có mưa.
Hiện nay mới chỉ có thể biết được nấm mối mọc được phải nhờ vào 1 loại men do mối tiết ra (thực chất do trong ruột mối có 1 loại trùng roi sống ký sinh và chính loại trùng này giúp mối tiêu hóa được cenlluloze và cũng chính nhờ chúng tiết ra loại men trên).
Lưu ý về hình dạng của nấm mối
Để nấm có thể lớn và rẽ đất mọc lên, chúng sẽ nhờ chất dinh dưỡng được cung cấp trong tổ nấm. Các cụ già gọi giai đoạn này là “nấm nứt đất” hay “nấm thâm kim”. Lúc này bạn chưa thu hái được vì chúng còn rất nhỏ.
Khi nấm có hình như cây dù nhỏ nhắn chưa mở sau vài ngày tiếp theo thì bạn gọi đó là “nấm búp”. Đến khi nấm xòe ngang và nở hoàn toàn thì được gọi là “nấm mở” hoặc “nấm tán dù”. Lúc này bạn có thể hái được bởi ngày sau chúng sẽ héo tàn và hư hoại dần. Nhưng lúc này chúng sẽ thành món ăn bổ dưỡng cho chính bọn mối tạo ra nó và các loài côn trùng.
Làm sao có thể tìm được nấm mối?
Nấm mối có màu sắc ở thân và mặt trong của mủ nấm màu trắng, mặt ngoài thì lại xám và có độ trơn, dưới gốc nấm màu hơi ngả vàng.
Để cho chắc chắn bạn có thể đào phần đất xung quanh, nếu như có mối đất thì chắc chắn là nấm mối.
Mối đất làm ổ to như trái dừa khô, hình dáng từng hốc đất, ổ mối màu trắng hoặc hơi ngả vàng, thường nấm mối xuất hiện ở nơi đất cao vì mối không thể làm ổ ở nơi đất quá ẩm ướt.
Lưu ý khi hái bạn nên dùng tay hoặc que cây để lấy nấm. KHông bao giờ được dùng đồ bằng kim loại vì sẽ làm cho mối bỏ đi, năm sau sẽ không có nấm.
Bảo quản nấm mối
Sau khi đã hái nấm xong bạn nên để và di chuyển nhẹ nhàng, tránh là giập hay xây xát nấm. Nguyên nhân là do vi khuẩn sẽ tấn công và làm nấm nhanh hư hỏng ở những chỗ này.
Bảo quản nơi thoáng mát, nhớ chọn lọc sơ bộ, loại bỏ những nụ nấm bị ố vàng, úng, các phần gốc dính vào còn sót lại trong lần thu hoạch trước.
Những phần bị hư hỏng cũng nên loại bỏ sạch sẽ vì Nấm mối chứa một lượng dinh dưỡng khá cao, nên nếu không loại bỏ những phần bị hư, vi sinh vật sẽ nhanh chóng sinh sôi và lây lan gây hư hỏng dây chuyền.
Để ở nơi có nhiệt độ môi trường thấp, hạn chế nấm mối hô hấp và phát triển của vi sinh vật để bảo quản tươi lâu hơn. Việc làm lạnh có thể sử dụng phòng có máy điều hòa( lượng lớn) hoặc dùng thùng xốp cho đá xuống dưới đáy và cho nấm phía trên.
Giá trị dinh dưỡng cực kì cao của nấm mối
Mặc dù nấm mối có giá khá cao khoảng vài trăm nghìn đồng một ký nhưng nhờ giá trị dinh dưỡng tuyệt vời mà chúng luôn là là mặt hàng được săn đón.
- Nấm mối giàu can xi, phốt pho, sắt, protein và các chất dinh dưỡng rất tốt cho việc bồi bổ sức khỏe, đặc biệt người mắc bệnh tiểu đường.
- Do có hàm lượng phốt pho cao nên có lợi cho người bệnh tật và người cao tuổi
- Ăn nấm mối thường xuyên có thể cải thiện khả năng miễn dịch chống lại các tế bào ung thư, chống lão hóa, giảm lượng đường trong máu (Theo y học cổ truyền Trung Quốc).
- Ăn nấm mối thường xuyên có lợi cho kinh nguyệt và làn da phụ nữ (Theo y học cổ truyền Trung Quốc).
Hy vọng những thông tin về nấm mối trên sẽ giúp các đầu bếp tại gia có thêm thông tin hữu ích về dinh dưỡng để làm bữa cơm cho gia đình. Cảm ơn bạn đọc đã theo dõi và hẹn gặp lại ở những bài viết mỗi ngày tại sucsongkhoe.com.
