Lễ phật đản là ngày lễ của những người theo đạo phật, ngày này mọi người nhớ đến đức phật đã sinh ra. Lễ phật đản được Liên hiệp quốc chứng nhận là ngày lễ văn hóa tâm linh thế giới vào ngày 15/4 âm lịch. Trong ngày này mọi người sẽ phải ăn chay, niệm phật và tuyệt đối không được sát sinh, phải làm nhiều việc thiện như phóng sinh các loài vật, làm việc thiện giúp người nghèo. Lễ phật đản vô cùng thiêng liêng này hôm nay chúng ta sẽ đi tìm hiểu nguồn gốc ý nghĩa của ngày lễ phật đản nhé.
Năm 1959, các nước Đông Á đa phần chọn ngày 8/4 âm lịch là ngày lễ Phật đản, tuy nhiên ngày 2/5 tới ngày 8/6/1950 trong buổi đại hội phật giáo lần đầu tiên ở trên thế giới tổ chức ở Colombo, có tất cả là 26 nước tham gia, mọi người đưa ra quan điểm và thống nhất ngày lễ phật đản quốc tế công nhận là ngày 15/4 âm lịch. Năm 1999, Liên hiệp quốc chứng nhận lễ phật đản là ngày lễ văn hóa tâm linh thế giới. Liên hiệp quốc có lễ tam hợp và lễ phật đản nằm trong số 3 lễ đó là lễ phật đản sinh, lễ phật nhập niết bàn, lễ phật thành đạo.
Thái tử Tất Đạt Đa sau này là đức phật Thích Ca Mâu Ni đã sinh ra vào ngày 15/4 âm lịch vào năm 624 trước Tây Lịch. Vì vậy mà ngày tổ chức lễ phật đản mỗi năm là ngày 15/4 để kỉ niệm Đức phật sinh ra. Giống như các lễ hội khác thì lễ phật đản cũng là ngày kỉ niệm ngày giáo chủ phật giáo được ra đời. Lễ phật đản là ngày các Phật tử bày tỏ lòng hiếu kính đối với đạo phật, từ đó tu tâm dưỡng tính, đi trên con đường phật tử tu hành. Những người theo Phật hằng năm bày tỏ lòng kính của mình đức phật, tôn vinh đức phật, người đã mở mang tấm lòng tri ân, tri đức của con người.
Ngày lễ phật đản là cơ hội để mọi người bày tỏ lòng thành kính của mình với đức phật từ bi, người theo phật thường nhân từ và bác ái, ở trong các chùa chiền vào ngày lễ phật tử, các vị tăng nhân sẽ ăn chay, giữ giới, thực hành làm các việc thiện, giúp người. Ngày lễ phật đản không có riêng ở Việt Nam mà còn có ở các nước trên Thế Giới. Vào ngày này mọi người tổ chức buổi lễ trang trọng, khắp nơi sẽ có các cuộc diễu hành, lễ bái, thả hoa trôi sông, các buổi truyền đạo phật pháp, văn nghệ, đèn lồng cũng không thể thiếu trong ngày này.
Nhà các nhà dân trong ngày này sẽ được dọn dẹp trang hoàng lại nhất là những nơi thờ phật linh thiêng, mọi người bảo nhau không được ăn mặn trong ngày này. Các vị phật tử trong ngày này sẽ đến chùa phụ giúp dọn dẹp chùa, làm công tác thiện nguyện, sau đó sẽ ngồi nghe sư thầy giảng bài đạo đức kinh, từ đó tự xét lương tâm xem mình đã làm điều gì không phải chưa từ đó tâm hồn trở nên thanh tịnh, lòng sáng ngời. Một số các chùa còn tổ chức lễ phật đản hoành tráng bằng việc dựng lên lễ đài lớn, xe hoa trang trí. Chùa làm tất cả với tấm lòng hướng phật, thể hiện lòng thành với đức phật tuy nhiên hạn chế các chi phí nhất có thể.
Ngày lễ phật đản, các giáo hội phật giáo cùng với các chùa, ủy ban mặt trận Việt Nam cùng nhau làm các hoạt động từ thiện như xây dựng ngôi nhà tình thương, tặng quà giúp đỡ người nghèo. Ở một số nước châu Á, vào ngày này sẽ không có bất kỳ ai bị đói vì tất cả mọi nhà đều để một mâm cơm ngon trước cửa nhà, mời người đi qua ăn.
Phó tổng thư ký giáo hội phật giáo ở nước ta là thượng tọa Thích Đức Thiện thì ngày phật đản nếu rơi vào ngày quốc tế thiếu nhi thì các vị cao tăng, phật tử sẽ dành tình cảm đặc biệt đối với các em bé trẻ em, thế hệ trẻ tương lai của nước nhà. Vì vậy mà ngoài việc cử hành lễ bái, Viện trung ương giáo hội phật giáo còn thể hiện sự quan tâm tới các em thanh thiếu niên. Các chùa viện đã tổ chức các khóa tu vào mùa hè để cho các em trẻ hiểu thêm về văn hóa phật giáo, đức phật nhân từ, những hoạt động hè bổ ích.
Mỗi người dân trong ngày này thường đi chùa chiền để giảm bớt những bản tính xấu xa của con người như ganh ghét, đố kị, hận thù thay thế bằng lòng vị tha, sống nhân từ… Mọi người được nghe các vị sư thầy thuyết giảng đạo lý làm người, giúp mọi người bình an, sống an lành. Đây là mong muốn của những người làm đạo phật muốn phổ độ chúng sinh, giúp con người xóa bỏ những bản tính xấu xa thay bằng lòng từ bi bác ái.
